Đ&acirc;y l&agrave; quốc gia bị IMF v&agrave;o nh&oacute;m khủng hoảng nợ.

<img alt="" src="https://static.fireant.vn/Upload/20251104/images/img_5103.png" style="height:324px; width:600px" />

T&igrave;nh h&igrave;nh nợ c&ocirc;ng của Sudan đang ở mức đặc biệt đ&aacute;ng lo trong nh&oacute;m nước thu nhập thấp. IMF vẫn xếp Sudan v&agrave;o nh&oacute;m &ldquo;in debt distress&rdquo; &ndash; tức &ldquo;đang trong t&igrave;nh trạng khủng hoảng nợ&rdquo;.

Theo cơ sở dữ liệu &ldquo;Government Debt to GDP&rdquo; của Trading Economics, đến cuối năm 2024, tỷ lệ nợ c&ocirc;ng của Sudan v&agrave;o khoảng 272% GDP. C&ograve;n theo bộ dữ liệu World Economic Outlook mới nhất của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), GDP danh nghĩa của Sudan năm 2024 khoảng 35,9 tỷ USD. Từ hai tham số n&agrave;y, c&oacute; thể ước t&iacute;nh tổng nợ c&ocirc;ng quy đổi khoảng 98 tỷ USD (35,9 x 2,72), phản &aacute;nh quy m&ocirc; nợ gấp gần 2,7 lần nền kinh tế.

C&aacute;c giai đoạn nợ tăng mạnh của Sudan

Theo ph&acirc;n t&iacute;ch của Ng&acirc;n h&agrave;ng Thế giới v&agrave; IMF trong B&aacute;o c&aacute;o Ph&acirc;n t&iacute;ch Bền vững Nợ (DSA), c&uacute; nhảy nợ lớn nhất diễn ra sau năm 2011 khi Nam Sudan t&aacute;ch ra, khiến Sudan mất phần lớn nguồn thu dầu mỏ; nợ c&ocirc;ng tăng từ khoảng 125% GDP l&ecirc;n vượt 200% GDP chỉ trong chưa đầy một thập kỷ v&agrave; đạt 201,6% GDP v&agrave;o cuối 2019.

B&aacute;o c&aacute;o nhấn mạnh &ldquo;nợ c&ocirc;ng chủ yếu l&agrave; nợ nước ngo&agrave;i,&rdquo; c&ograve;n nợ trong nước chỉ chiếm khoảng 8&ndash;10% GDP thời điểm đ&oacute;.

Giai đoạn 2020&ndash;2024, tỷ lệ nợ/GDP tiếp tục leo dốc, một phần do suy yếu kinh tế, lạm ph&aacute;t cao v&agrave; chi ph&iacute; t&agrave;i kh&oacute;a tăng trong bối cảnh bất ổn k&eacute;o d&agrave;i, l&ecirc;n khoảng 272% GDP cuối 2024.&nbsp;

Tr&aacute;i với nhiều nền kinh tế nơi nợ ch&iacute;nh phủ chủ yếu do nh&agrave; đầu tư nội địa nắm giữ, nợ c&ocirc;ng Sudan phần lớn l&agrave; nợ nước ngo&agrave;i. Theo t&agrave;i liệu Hỏi-Đ&aacute;p ch&iacute;nh thức của IMF, cơ cấu chủ nợ ngoại gồm: đa phương 11%, song phương 78% (trong đ&oacute; C&acirc;u lạc bộ Paris 42%, ngo&agrave;i Paris 36%) v&agrave; chủ nợ thương mại 11%. Nợ qu&aacute; hạn chiếm tỷ trọng rất lớn trước khi khởi động tiến tr&igrave;nh giảm nợ: IMF ghi nhận khoảng 91,7% nợ c&ocirc;ng ngoại quốc (PPG external debt) đ&atilde; ở t&igrave;nh trạng qu&aacute; hạn v&agrave;o cuối 2020, phản &aacute;nh &aacute;p lực l&atilde;i phạt chồng chất nhiều năm.

V&igrave; sao nợ ph&igrave;nh to?

Theo DSA 2020 của World Bank-IMF, c&aacute;c nguy&ecirc;n nh&acirc;n ch&iacute;nh gồm: Sụt giảm nguồn thu ngoại tệ do mất mỏ dầu v&agrave; tuyến gi&aacute; dầu biến động; Th&acirc;m hụt ng&acirc;n s&aacute;ch k&eacute;o d&agrave;i, trợ cấp năng lượng v&agrave; chi an sinh, quốc ph&ograve;ng; T&iacute;ch tụ nợ qu&aacute; hạn, l&atilde;i phạt v&agrave; ph&iacute; chồng l&atilde;i l&agrave;m ph&igrave;nh &ldquo;nợ danh nghĩa&rdquo;; Hạn chế tiếp cận vốn do trừng phạt v&agrave; rủi ro quốc gia, buộc phụ thuộc khoản vay ưu đ&atilde;i, cơ chế bắc cầu v&agrave; xoay v&ograve;ng nợ cũ.&nbsp;

Sudan đang l&agrave;m g&igrave; để xử l&yacute; nợ?

Sudan tham gia HIPC (S&aacute;ng kiến X&oacute;a nợ cho c&aacute;c quốc gia ngh&egrave;o mắc nợ trầm trọng). Ng&agrave;y 29/6/2021, IMF th&ocirc;ng b&aacute;o Sudan đạt &ldquo;Điểm Quyết định&rdquo; (Decision Point) trong S&aacute;ng kiến HIPC, mở đường cho giảm nợ s&acirc;u rộng khi ho&agrave;n th&agrave;nh c&aacute;c điều kiện cải c&aacute;ch. IMF cho biết g&aacute;nh nợ ngoại c&oacute; thể giảm từ khoảng 56 tỷ USD (NPV cuối 2020) xuống c&ograve;n khoảng 6 tỷ USD sau khi đạt &ldquo;Điểm Ho&agrave;n tất&rdquo; (Completion Point) v&agrave; c&oacute; đủ sự tham gia của chủ nợ. &nbsp;Tuy nhi&ecirc;n, tiến tr&igrave;nh n&agrave;y đ&ograve;i hỏi duy tr&igrave; ổn định vĩ m&ocirc;, cải c&aacute;ch t&agrave;i kh&oacute;a, xử l&yacute; nợ qu&aacute; hạn v&agrave; phối hợp chặt chẽ với c&aacute;c chủ nợ song phương v&agrave; đa phương, điều vốn rất kh&oacute; trong bối cảnh xung đột v&agrave; biến động ch&iacute;nh trị.

Theo IMF, tham gia HIPC/MDRI l&agrave; trụ cột then chốt để đưa nợ về ngưỡng bền vững; đi k&egrave;m l&agrave; củng cố t&agrave;i kh&oacute;a, cải c&aacute;ch thu-chi, tăng minh bạch ng&acirc;n s&aacute;ch v&agrave; ưu ti&ecirc;n vay ưu đ&atilde;i thay v&igrave; vay thương mại. IMF cũng n&ecirc;u r&otilde; y&ecirc;u cầu đảm bảo đối xử so s&aacute;nh giữa c&aacute;c nh&oacute;m chủ nợ để qu&aacute; tr&igrave;nh x&oacute;a/giảm nợ diễn ra c&ocirc;ng bằng. Về kỹ thuật, x&oacute;a nợ qu&aacute; hạn với c&aacute;c định chế đa phương đ&atilde; c&oacute; tiền lệ: năm 2021, ng&acirc;n s&aacute;ch bắc cầu gi&uacute;p x&oacute;a nợ qu&aacute; hạn với IMF/IDA, mở kh&oacute;a nguồn hỗ trợ mới; song để tiến tới &ldquo;Điểm Ho&agrave;n tất&rdquo;, Sudan phải duy tr&igrave; quỹ đạo cải c&aacute;ch trong điều kiện cực kh&oacute;.

<a href="https://markettimes.vn/quoc-gia-thu-nhap-thap-dang-bi-xep-nhom-khung-hoang-no-no-vuot-270-gdp-96232.html">Dy Khoa-Link gốc</a>

Đây là quốc gia bị IMF vào nhóm khủng hoảng nợ.
